Сэмюэл Філіпс Хантынгтан

Сэмюэл Філіпс Хантынгтан
англ.: Samuel P. Huntington
Дата нараджэння	18 красавіка 1927(1927-04-18)[…]
Месца нараджэння	Нью-Ёрк, штат Нью-Ёрк, ЗША
Дата смерці	24 снежня 2008(2008-12-24)[…] (81 год)
Месца смерці	Мартас-Він’ярд[d], акруга Дзьюкс[d], Масачусетс, ЗША
Грамадзянства	ЗША
Маці	Dorothy Sanborn Phillips[d]
Жонка	Nancy Arkelyan Huntington[d]
Род дзейнасці	філосаф, геапалітык, палітолаг, пісьменнік, выкладчык універсітэта, сацыёлаг, эканаміст
Навуковая сфера	міжнародныя адносіны
Месца працы	Гарвардскі ўніверсітэт Калумбійскі ўніверсітэт
Альма-матар	Гарвардскі ўніверсітэт Ельскі ўніверсітэт Чыкагскі ўніверсітэт школа Стайвесант[d]
Вядомыя вучні	Фрэнсіс Фукуяма і John Mearsheimer[d]
Партыя	Дэмакратычная партыя ЗША
Член у	Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук
Узнагароды	грант Гугенхайма прэмія імя Гравемаера[d] (1992) член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сэмюэл Філіпс Хантынгтон (англ.: Samuel Phillips Huntington; 18 красавіка 1927, Нью-Ёрк, ЗША — 24 снежня 2008, Мартас-Він'ярд, Масачусетс, ЗША) — амерыканскі сацыёлаг і палітолаг, аўтар канцэпцыі этнакультурнага падзелу цывілізацый, апублікаванай ім у артыкуле «Сутыкненне цывілізацый?» (The Clash of Civilizations?), апублікаванай у 1993 годзе ў часопісе Foreign Affairs, а затым у 1996 годзе ў кнізе «Сутыкненне цывілізацый».

Біяграфія

Атрымаў вышэйшую адукацыю ў Ельскім універсітэце, у 1948 годзе — ступень магістра ў Чыкагскім універсітэце, абараніў доктарскую дысертацыю ў Гарвардскім універсітэце, дзе і выкладаў да канца жыцця. У пачатку навуковай кар'еры стаў знакамітым, перш за ўсё, як даследчык грамадзянскага кантролю над узброенымі сіламі і тэорыі мадэрнізацыі. Заснавальнік і галоўны рэдактар часопіса Foreign Policy .

У 1973 працаваў намеснікам дырэктара Цэнтра міжнародных адносін; у 1977—1978 гадах — каардынатарам аддзела планавання ў Савеце нацыянальнай бяспекі ЗША; у 1978—1989 гадах — дырэктарам Цэнтра міжнародных адносін.

Паказчыкам высокага аўтарытэту Хантынгтана сярод амерыканскіх палітолагаў з'яўляецца абранне яго ў 1984—1985 гадах віцэ-прэзідэнтам, а ў 1986—1987 гадах — прэзідэнтам Амерыканскай Асацыяцыі палітычных навук.

Асноўныя працы і погляды

Карта этнакультурнага падзелу цывілізацый, пабудаваная па канцэпцыі Хантынгтана: заходняя культура (цёмна-сіні колер), лацінаамерыканская культура (фіялетавы колер), японская культура (ярка-чырвоны колер), сінская культура (цёмна-чырвоны колер), культура Індыі (аранжавы колер), ісламская культура (зялёны колер), праваслаўная культура (бірузовы колер), будыйская культура (жоўты колер) і афрыканская культура (карычневы колер)

Хантынгтон — аўтар шматлікіх работ у галіне палітычнай мадэрнізацыі, міжнародных адносін, тэорыі дэмакратыі і іміграцыі. Сярод іх варта вылучыць:

• «Салдат і дзяржава: тэорыя і палітыка грамадзянска-ваенных адносін» (1957);
• «Палітычны парадак у зменлівых грамадствах» (1968);
• «Трэцяя хваля: Дэмакратызацыя ў канцы XX стагоддзя» (1991);
• «Сутыкненне цывілізацый» (1993);
• "Хто мы? Выклікі амерыканскай нацыянальнай ідэнтычнасці "(2004).

Вялікую вядомасць атрымала створаная Хантынхтонам канцэпцыя «сутыкнення цывілізацый», якая апісвае дынаміку сучасных міжнародных адносін скрозь прызму канфліктаў на цывілізацыйнай аснове. Хантынгтон выказаў меркаванне пра непазбежнасць у недалёкай будучыні супрацьстаяння паміж ісламскім і заходнім светамі, якое будзе нагадваць савецка-амерыканскае супрацьстаянне ў часы Халоднай вайны. Фактычна тая ж канцэпцыя амаль на дваццаць гадоў раней Хантынгтана была акрэслена ў працах беларускага філосафа і культуролага Мікалай Крукоўскі (1923—2013).

Іншая вядомая тэарэтычная распрацоўка Хантынгтана — канцэпцыя «хваляў дэмакратызацыі».

Літаратура

На англійскай мове

• The Soldier and the State: The Theory and Politics of Civil-Military Relations (1957)
• The Common Defense: Strategic Programs in National Politics (1961)
• Political Order in Changing Societies (1968)
• American Politics: The Promise of Disharmony (1981)
• The Third Wave: Democratization in the Late Twentieth Century (1991)
• The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order (1996)
• Who Are We? The Challenges to America's National Identity (2004)

На рускай мове

• Хантингтон С. Столкновение цивилизаций. — М.: АСТ, 2003. — ISBN 5-17-007923-0
• Хантингтон С. Политический порядок в меняющихся обществах. — М.: Прогресс-Традиция, 2004. — ISBN 5-89826-194-X
• Хантингтон С. Кто мы? Вызовы американской национальной идентичности. — М.: АСТ, 2008. — ISBN 978-5-17-051209-6, ISBN 978-5-9713-8992-7

Ссылкі

• Біяграфія Хантынгтана на сайце Гарвардскага ўніверсітэта Архівавана 9 красавіка 2006. (англ.)
• Дыскусія вакол цывілізацыйнай мадэлі: С. Хантынгтон адказвае апанентам
• С. Хантынгтон. Сутыкненне цывілізацый? (артыкул, 1993) (руск.)
• Сутыкненне цывілізацый (кніга, 1996) (руск.)
• Крызіс дэмакратыі Архівавана 18 снежня 2008. (англ.)